Присвячено жертвам Голодомору в Україні
У цьому році минає 84 річниця жертв Голодомору з 1932-33 р. в Україні. У греко-католицькій Церкві у Валчі вшановано молитвою жертви цього Голодомору.
В часі Божественної Літургії парох о. др Аркадій Трохановський сказав проповідь, в якій пригадав цю сумну подію з історії українського народу. Вистачить пригадати: як подають історики, в часі Голодомору загинуло від 7 до 10 мілйонів людей, в тому числі було 3 мілйони дітей. Це свого роду порушення біологічної рівноваги нації. Це була велика трагедія, яку в особливий спосіб переносить сьогодні Східна Україна.
Після літургії відслужено панахиду, в якій з о. парохом Аркадієм за жертви Голодомору молилися також отці: о. Іван Ференц та о. Іван Мар`як.
Konferencja o akcji "Wisła" i wystawa fotograficzna
W niedzielę 19 listopada w Muzeum Ziemi Wałeckiej odbyły się dwa wydarzenia zorganizowane w ramach obchodów 70 rocznicy akcji „Wisła”. Zorganizowane były przez ukraińskie towarzystwo „Proswita”, parafię greckokatolicką w Wałczu oraz Muzeum Ziemi Wałeckiej. Przybyłych na konferencję powitali dyrektor Muzeum Ziemi Wałeckiej Magdalena Sucharska-Rola, prezes fundacji „Proswita” Marek Syrnyk oraz proboszcz greckokatolickiej parafii ks. Arkadiusz Trochanowski.
Najpierw odbyła się konferencja pt.: „Mniejszość ukraińska w powiecie wałeckim 1947-2017”. W konferencji wzięło udział 6 prelegentów.
Drugim elementem tego wydarzenia była wystawa fotograficzna poświęcona życiu społeczności ukraińskiej w powiecie wałeckim 1947-2017.
O wydarzeniu napisały także lokalne media. W „Pojezierzu Wałeckim” redaktor artykułu pt. „Rocznica akcji „Wisła” opisał wystąpienia prelegentów oraz przedstawił krótkie recenzje każdego z występujących. Jak zauważył redaktor „wieńczącym wałeckie obchody 70. Rocznicy akcji „Wisła” będzie wydanie książki Marka Syrnyka pt.: „Na wałeckiej Ukrainie. Mniejszość ukraińska w powiecie wałeckim 1947-2017”.
Z kolei w „EXTRA Wałcz” autor artykułu pt. „Obcy wśród swoich czy współobywatele” przedstawił tematy poszczególnych referatów. Ponadto zwrócił uwagę skąd wziął się pomysł na taką konferencję. „Pomysł zorganizowania konferencji narodził się podczas duszpasterskich odwiedzin księdza proboszcza – opowiadał już po konferencji Marek Syrnyk. –Rozmawialiśmy o rocznicy akcji „Wisła” i wymyśleliśmy tego typu spotkanie”… ”Oczywiście musieliśmy również zbierać eksponaty na wystawę. Chodziło nam o to, aby pokazać żywe społeczeństwo, a nie tylko mury”. Autor przedstawił także wypowiedź z prelekcji Tomasza Chruścickiego, który zauważył, że są oznaki ksenofobii a także, że istnieje jeszcze płot dzielący nasze narody. Jednocześnie co zaakcentował autor artykułu, swoją wypowiedź zakończył bardzo optymistycznie mówiąc o stole, który postawimy właśnie przy tym płocie i razem usiądziemy, aby rozmawiać. Te słowa spotkały się z burzą oklasków.
Następnie wszyscy przybyli mogli obejrzeć wystawę fotograficzną poświęconą życiu społeczności ukraińskiej w powiecie wałeckim 1947-2017 oraz skosztować wypieków pań z parafii greckokatolickiej w Wałczu.
ks. dr Arkadiusz Trochanowski
W piątek 8 grudnia w Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Wielkiego w Wałczu odbyła się regionalna konferencja naukowa, która została zorganizowana przez Regionalne Towarzystwo Historyczne Ziemi Wałeckiej. Była to już V edycja tych cyklicznych spotkań. Wszystkich zgromadzonych oraz młodzież, która wzięła udział w tej konferencji, przywitał organizator i jednocześnie kierownik naukowy konferencji dr Przemysław Bartosik. O programie konferencji można przeczytać na www.rthzw.cal.pl .
Jednym z prelegentów był proboszcz parafii greckokatolickiej w Wałczu ks. dr Arkadiusz Trochanowski. Zagadnienie, które przedstawił było następujące: "Duszpasterze greckokatoliccy na Ziemi Wałeckiej. Znaczenie i rola ks. Teodora Markiwa". W swoim wystąpieniu ks. dr Arkadiusz Trochanowski skupił się przed wszystkim na okresie komunizmu. Najpierw został przedstawiony etap od 1947 r. do 1959 r. kiedy to Kościół greckokatolicki nie mógł oficjalnie działać ale mimo tego na Ziemi Wałeckiej przebywało 5 kapłanów greckokatolickich. Następnie okres od 1959 r. do 1985 r. kiedy to w Wałczu na stałe zamieszkali duchowni greckokatoliccy i prowadzili systematyczne duszpasterstwo. W końcu ks. dr Arkadiusz Trochanowski przedstawił znaczenie i rolę ks. Teodora Markiwa, który odprawił pierwsze nabożeństwo greckokatolickie w Wałczu.
Ks. Teodor Markiw przybył do Wałcza w 1959 r. i w święto Zesłania Ducha Świętego 21 czerwca odprawił pierwsza liturgię bizantyjską dla społeczności ukraińskich grekokatolików. Na liturgii obecny był proboszcz rzymskokatolickiej parafii pw. Św. Mikołaja ks. M. Szałagan, który przedstawił zgromadzonym w świątyni nowego kapłana. Objęcie opieką duszpasterską wiernych na Ziemi Wałeckiej pozwoliło na stabilizację w wypełnianiu praktyk religijnych według Kościoła greckokatolickiego. Założył księgi parafialne: Chrztu Św. Małżeństw oraz Pogrzebów. Stanowił bardzo duże wsparcie duchowe, narodowe i moralne dla wysiedlonej ludności ukraińskiej. Rozpoczął nauczanie religii w Wałczu. Zajęcia odbywały się w niedzielę przed lub po liturgii. Katechizował także w miejscowościach najbliżej położonych Wałcza tj. Papowo, Rusinowo, Wołowe Lasy oraz Budy. To też była okazja do spotkań z wiernymi, co pomagało integrować rozproszoną całą ukraińską społeczność. Pod koniec jego posługi w Wałczu do pomocy w katechezie dojeżdżała s. Melania Kuzio z Koszalina. Integracja przyniosła owoce w postaci uroczystości Pierwszej Komunii Świętej. Pierwsza odbyła się w 1960 r. To z kolei zaowocowało powstaniem w latach 70-tych pierwszego zespołu dziecięcego „Zirky”. Był propagatorem oświaty wśród społeczności ukraińskiej. Kształtował otwartą postawę i uczył przełamywać bariery w relacjach polsko-ukraińskich. Przypominał i nalegał aby dzieci wysyłano do ukraińskich szkół czy to do Białego Boru czy też do Legnicy. W latach 1960 – 1972 dojeżdżał także do Nadarzyc, gdzie odprawiał liturgię greckokatolicką. Oprócz tego pełnił także posługę duszpasterską w parafii rzymskokatolickiej pw. Św. Mikołaja w Wałczu. Ddprawiał codziennie liturgię w obrządku łacińskim oraz służył w konfesjonale. Oprócz tego każdego roku brał udział w procesjach z okazji łacińskiego święta Bożego Ciała. Swoim charakterem i otwartością potrafił zjednać sobie także Polaków. To z kolei pomagało w kształtowaniu właściwych relacji między dwoma katolickimi obrządkami. Należał do bardzo świadomego ukraińskiego pokolenia, które przeszło ciernisty szlak od prześladowania aż do powrotu do pracy wśród swoich – Ukraińców grekokatolików. Był wielkim autorytetem dla Ukraińców i takim pozostał w pamięci tych, którym służył jak duszpasterz na co dzień. Jego śmierć była wielką stratą dla Kościoła ukraińskiego. Umiera 4 lipca 1974 r. w Wałczu. Został pochowany na cmentarzu na Dolnym Mieście. W uroczystościach pogrzebowych wzięło udział 22 księży greckokatolickich oraz 50 rzymskokatolickich. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczyli rzymskokatolicki biskup ks. Tadeusz Werno z Koszalina oraz ks. Mitrat (Infułat) Jan Martyniak z Kościoła greckokatolickiego. Kształtował właściwe relacje między dwoma katolickimi obrządkami. Przywracał godność wschodnim katolikom – Ukraińcom grekokatolikom. Wśród ludności ukraińskiej cieszył się ogromnym szacunkiem. Znalazł uznanie wśród wiernych i księży Kościoła rzymskokatolickiego.
Według wschodniej tradycji w czasie świąt wielkanocnych wierni modlą się za bliskich, którzy odeszli do wieczności. Wierni greckokatolickiej parafii Wałczu przyjęli dobry zwyczaj i spotykają się przy grobie ks. Teodora Markiwa, aby odprawić nabożeństwa żałobne za swoich bliskich. W ten sposób jest to także okazja do oddaniu hołdu temu, który rozpoczął prace duszpasterską w tej społeczności. Ponadto na prośbę wiernych parafii greckokatolickiej Rada Miasta oraz Burmistrz Wałcza w 2009 r. przystali do propozycji, aby nazwisko księdza zafunkcjonowało w publicznej przestrzeni. Jego imieniem i nazwiskiem nazwano skwer, który znajduje się naprzeciwko Cerkwi greckokatolickiej w Wałczu.
Prezentacja wydawnicza
Publikacja książkowa jest do nabycia w Muzeum Ziemi Nadnoteckiej, ul. Żeromskiego 7, cena 11 PLN.
Muzeum Ziemi Nadnoteckiej w Trzciance
Неділя – 17-12-2017 р. – 28 Неділя після Зіслання Святого Духа,
- год. 10.00,
1. За покійних: Галина Стех, Катерина Артимович та за покійних з родин: Артимович та Ванкевич,
2. За покійних з родини Бабляк: Катерина та Олександр,
- За покійних з родини Комар: Параскевія та Григорій,
- За покійних з родини Ванкевич: Марія та Панько,
Пор`ядок богослужень в тижні:
- Понеділок - год. 10.00 (служба дня),
- Вівторок - Свято Св. Миколая Чудотворця,
- год. 10.00,
- год. 17.00,
- Середа - не буде літургії, Парастас - год. 18.00,
- Четвер - Похоронна літургія - год. 10.00,
- П`ятниця - Свято Зачаття Св. Богородиці св. Анною,
- год. 10.00
- за покійних: Платона Шиманського та Стефана Терефенко,
- год. 17.00
- Субота - год. 10.00 (служба дня), Ісусова молитва,
"Studia i materiały do dziejów Ziemi Wałeckiej"
W najnowszym numerze znajdują się następujące materiały:
ul. Gen. Władysława Andersa 3
78-600 Wałcz
ks. Paweł Poczekajło
Dolne Miasto 26/3
78-600 Wałcz
tel kom.: +48 507 472 071
e-mail: pawel.poczekajlo@wp.pl
Bank BGŻ BNP Paribas S.A.
Nr rachunku:
50 2030 0045 1110 0000 0104 8260